Huize Hoevelaken heeft als begrip een rijke historie. Al sinds de dertiende eeuw is er sprake van een Huize Hoevelaken, maar het Huis dat in dit artikel wordt beschreven dateert pas van 1926. De heer C.J.K. van Aalst, de toenmalig directeur van de Nederlandse Handels Maatschappij, besluit in 1925 het bestaande kasteeltje, gebouwd in 1679, te laten slopen. Voor de eisen van die tijd is het te klein en staat het te dicht op de weg. Daarom wordt het nieuwe Huize Hoevelaken zestig meter verder van de weg gesitueerd.

Huize Hoevelaken tijdens de Open Monumentendag op 13 september 2014

Hal met de monumentale trap

Aanvankelijk wil Van Aalst een eenvoudig herenhuis. Naarmate de ontwerpfase vordert, heeft hij echter steeds meer wensen en eisen. Voor het uiteindelijke ontwerp heeft het bekende architectenbureau Van Nieukerken dan ook maar liefst driehonderd tekeningen nodig. Het huis wordt in 1927 voltooid.

In de Tweede Wereldoorlog wordt Huize Hoevelaken door de Duitsers gevorderd. Door aanvallen van de Engelse luchtmacht loopt het de nodige beschadigingen op. Vlak na de oorlog vestigen repatriërende Canadese soldaten zich in Huize Hoevelaken. De schade die zij aanrichten is zo mogelijk nog erger.

In 1945 komt het huis weer in bezit van de familie Van Aalst. Voor het herstel schakelen zij, wederom, architectenbureau Van Nieukerken in. De familie Van Aalst bewoont het huis tot 1963. Sinds dat jaar is het ‘Kasteel’ in bezit van Bouwfonds. Eerst als hoofdkantoor, tegenwoordig als representatieve ontvangst- en kantoorruimte. Huize Hoevelaken is een officieel rijksmonument en vormt samen met de andere gebouwen op het landgoed een historische buitenplaats van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang.

Het interieur van Huize Hoevelaken

Wie voet zet in Huize Hoevelaken zal onder de indruk raken van fraaie details als de monumentale trap, de prachtige plafondschilderingen en de vele ornamenten. Dat begint al in het voorhuis, een met marmer versierde hal, waarvan de wanden een aantal zeer fraaie, ingemetselde reliëfs bevatten. Boven de verschillende deuren zijn fraaie schilderijen van Jacob de Wit te vinden.

Bijzonder is, dat bij het ontwerp en de bouw van Huize Hoevelaken rekening is gehouden met deze specifieke details. Zo zijn de afmetingen van een aantal vertrekken op de begane grond zelfs bepaald door de grootte van al bestaande plafondschilderingen. Die zijn, net als veel andere elementen uit het rijke interieur, veelal afkomstig uit oude Amsterdamse patriciërshuizen. Van Aalst zelf woont lange tijd op de Herengracht 502. Ook van dat huis zijn onderdelen gebruikt voor Huize Hoevelaken.

Bijzondere vertrekken

Hoewel elk vertrek in Huize Hoevelaken zijn eigen cachet heeft, zijn sommige kamers een aparte vermelding waard. Zo zijn ook in kamer Wiersema, voorheen de ‘Salon’ genoemd, plafondschilderingen van Jacob de Wit terug te vinden. Enigszins oneerbiedig spreekt men ook wel eens van ‘Witjes’. Boven de klassiek schouw is een bijzonder fraaie Louis XV-spiegel aangebracht.

In de vroegere zitkamer van mevrouw Van Aalst, nu ‘kamer Simons’ geheten, zijn zeer fraaie ‘dessus de portes’ (scholderingen boven de deuren) te vinden. De prachtige trompe-l’oeil boven de deur naar de hal is een werk van Van Dregt. De schoorsteenmantel bevat een fraai werk van D’Hondecoeter. En wie realiseert zich, dat de bezoeker hier begroet wordt door Apollo, de zonnegod en god van de kunst? Ook deze unieke plafondschildering is hoogstwaarschijnlijk het werk van Jacob de Wit. Net zoals die in kamer Viersen, waar Mercurius, god van de handel en patroon van de stad Amsterdam, op ons neerkijkt. De schouw in deze laatste kamer is verfraaid met een schilderij met een bijbelse voorstelling, uit de school van Rembrandt.

Van Aalst is een verwoed verzamelaar.

De tuin van Huize Hoevelaken

Ook rondom Huize Hoevelaken zijn talloze kunstwerken te bewonderen. Beroemd zijn bijvoorbeeld de prachtige buitenbeelden. Zo staan aan de voorzijde, links en rechts van het terras, twee zandstenen beelden. Maar ook de tuin is de moeite van het bezichtigen waard. De oorspronkelijke tuin van Huize Hoevelaken dateert van de 17e/18e eeuw. De eeuwenoude bomen, de grote vijvers en de fraaie groepen heesters ademen de glorie van vervlogen dagen.

Tijdens de bouw van Huize Hoevelaken wordt begonnen met een aanpassing van deze uitgestrekte tuin. De bekende landschapsarchitect Piet Wattez ontwerpt een tuin in de zogenaamde gemengde stijl. Kenmerkend hiervoor is de combinatie van een geometrische tuin en landschapstuin. De tuin van Huize Hoevelaken heeft in die tijd sterrenbossen, doolhoven, moestuinen en bijna eindeloos grote gazons.

Huize Hoevelaken is niet toegankelijk voor het publiek, behalve tijdens Open Monumentendagen.

Huize Hoevelaken tijdens de Open Monumentendag 13 september 2014

De tekst van dit artikel is overgenomen uit een informatiefolder over een impressie van Huize Hoevelaken.

De interieurfoto’s komen van www.margreetvanderhoeven.nl

Ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag op 7 mei 1936 laat Dr. C.J.K. van Aalst wandbordjes maken, die naar alle waarschijnlijkheid zijn aangeboden aan de kinderen van de lagere scholen.

Krantenartikel uit de Amersfoortse Courant van 29 augustus 1967

December 2016

Jarenlang is Huize Hoevelaken de thuishaven van Rabo Vastgoed, maar deze maand komt daarin verandering. Huize Hoevelaken is verkocht aan een investeerder in vastgoed, die zelf in dit monumentale pand wil gaan wonen.  Hoe één en ander zich gaat ontwikkelen en in hoeverre Huize Hoevelaken al dan niet gaat worden opengesteld tijdens de Open Monumentendagen, daarvan hoopt de Stichting Historisch Hoeflake de geïnteresseerden op de hoogte te houden.